Over 'Onklare taal'

'Onklare taal' is de verzamelnaam van diverse tekstprojecten van mijn hand. Dit is de poëzieafdeling daarvan. Hier kan je zowel de laatste nieuwe gedichten als ook een selectie van oudere gedichten vinden. De weg een beetje kwijt? Deze link brengt je terug naar de homepage van 'Onklare taal'.

Overigens kan je hier gratis mijn poëziebundels downloaden in PDF-formaat: 'Epicentrum' (2012), 'Synaeresis' (2012), 'Subductie' (2013), 'Enceladus' (2015), 'Volterra' (2017), 'De snelheid van de duisternis' (2019) en 'Indiscrete wiskunde' (2021). Behalve 'Synaeresis', dat één verhalend gedicht is in twee delen, bevatten de anderen telkens een 30-tal geredigeerde en zorgvuldig geselecteerde gedichten, met duiding en een nieuwe indeling. In 2020 verscheen mijn debuutroman 'Fragmentariërs'. In 2023 bracht ik de opvolger 'Constellatie' uit.

zondag 15 januari 2012

Canon in G mineur

Langzamerhand raak ik uitgekeken op de stad. Ik voel het in mijn zich verwijdende inspiratie, de trottoirs waar ik al zo vaak dezelfde routes heb afgelegd, en de banen die ik ook nog stomdronken en stoned vanbuiten ken. Het is mooi geweest met de cafés waar ik al jaren kom, de mensen die ik al zo lang graag zie en de voorspelbare zekerheden van de weken en seizoenen. Maar wat moet ik dan doen? Als Schouwenaars in ballingschap gaan op het platteland? Ik weet hoe het er is want ik heb er twintig jaar gewoond en bovendien is het platteland waar hij over schreef al lang verdwenen. Ik zou naar het buitenland kunnen gaan, maar daar zou ik me mogelijk te ontworteld voelen, een permanente vreemdeling met een raar accent, die gedoemd is tot excentrieke oppervlakkigheid.

Kalmaan. Terwijl ik probeer te weerstaan aan de drang om een sigaret te roken, overweeg ik de opties, maar de conclusies zijn ontluisterend. Ontsnappen aan het systeem is gedoemd om te mislukken. De schokken van de eurocrisis, de excessen van het marktfundamentalisme in de Verenigde Staten en de expansie van China zijn overal even onontkombaar, tenzij je al obsceen veel geld had en op die berg kan gaan zitten terwijl de rest van de wereld wegbrandt. Ontsnappen aan mezelf is al even onmogelijk, want het is ook daar dat ik op uitgekeken ben. Voortdurend ervaar ik een verlangen naar rust, naar ergens wegdrijven op een opblaaskussen in de zee, of 24 uur aan één stuk slapen. Ik ben aan het desintegreren, zegt een pathetische stem, wild orerend als een Mussolini van het gevoel. Ik moet nog even blijven liggen en de zaken rustig aannemen voor wat ze zijn, zegt de stem van een Boeddha.

Schrijvers moeten ook lezers zijn. Dat zegt bijna elke schrijver, of die nu een beginner is of een gevestigde waarde. Andere schrijvers lezen inspireert, verrijkt, doet vergelijken en voedt ideeën. Dat is zo klaar als een klontje. Toch zijn er veel huis-tuin- en keukenschrijvers die dat niet echt nodig blijken te vinden en dan vaak komen aanzetten met erg amateuristische producten die alleen in een context van haast 'art brut' nog interessant te noemen zijn. Mijn vriend Fjodor moedigt mensen voortdurend aan om te lezen, ik zeg altijd dat ze vooral moeten blijven schrijven. Er valt voor beide benaderingen iets te zeggen.

Ik heb geen tijd om meer dan twee boeken per maand te lezen, en bovendien is mijn belangstelling te breed om te beperken tot het taalgebied van Claus en Mulisch. Ooit kreeg ik zelfs te horen dat ik moest ophouden met verborgen verwijzingen te weven naar oosterse filosofie of naar Amerikaanse science fiction omdat "niemand" dat kent. Wel ja. Ik zal even een geheim delen: de bredere Nederlandstalige literatuur en ik zullen nooit goede vrienden worden. Het is een feestje met verschillende kliekjes. Je hebt daar een hoop zelfreferentiële, pompeuze mensen die elkaar aftrekken in het snoeven, gnuiven en elkaar nog louter voor de vorm lijken te bekritiseren. Hier staat dan weer een kluit mensen die alles wat verschijnt krampachtig in een traditie wil gaan plaatsen. Je hebt tenslotte nog een paar schorre schreeuwlelijken die meer kabaal maken dan wat anders, zielige oude rockers eigenlijk. Ik ontsnap zelf niet aan die kritiek, veronderstel ik, maar ik neem er al genoegen mee dat ik literaire evenementen niet opvat als een verklede Waregem Koerse waar men komt etaleren hoe mooi gecultureerd men wel niet is. Ook daar zou ik maar wat graag aan willen ontsnappen.

Ik wil proberen stoppen met roken en een hartelijk vaarwel zeggen aan slechte gewoontes, maar dat gaat niet vanzelf, natuurlijk. De eerste maanden van het jaar liggen bezaaid met tweedehandsvoornemens en weinig verheffende zelfreflecties. Omdat ik naar de magische dertig toe aan het opschuiven ben, heb ik aanvaard dat verandering in stappen komt. Er komt waarschijnlijk geen enorme apocalyps van het systeem waar graag steentjes naar gooi. Ik zal niet morgen opstaan en een fonkelnieuwe, jonge gezonde god worden. Er is tijd voor nodig. De lawine is omgeruild voor de gletsjer. Misschien moet ik dan ook traag mijn grote ontsnapping plannen uit de stad die me steeds minder kan boeien. Elke dag een centimeter verschuiven. Elke euro die ik niet besteed aan roken, in een spaarfonds beleggen waarmee ik op termijn een schuiloord mee kan kopen elders. De vraag blijft waar. Londen of toch maar Antwerpen? Parijs, om het mezelf lastiger te maken, of Brussel, dat al buitenland is in eigen land. Misschien wordt het wel Berlijn maar strand ik onderweg in Bütgenbach. Ook goed.

De voorlaatste sigaret ligt uitgeduwd in de asbak, die straks terug in de kast gaat. Er is geen nieuw begin, geen closure. Maar diep vanbinnen ben ik afscheid beginnen nemen van mijn thuisstad, die er nu koud en verweesd bij staat. Letterlijk zei iemand me ooit dat ik "geen echte schrijver" was in vergelijking met iemand anders, omdat ik niet constant dronken was en geen marginaal was. Daarna had ik last van een acute esprit d'escalier, want ik had moeten zeggen dat iemand die zoiets zegt, "geen echte lezer" kan zijn. Wat wel waar is, is dat ik toch geen echte revolutionair ben, hoe graag ik er ook één had willen zijn. De dingen komen voortdurend, en ze komen traag. Dat is ok.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten